رودخانههایی که از سهند سرچشمه میگیرد
نرم خبر – آذربایجان شرقی – ارتفاعات برفگیر سهند در قسمتی از مرکز فلات آذربایجان، یکی از بزرگترین سرچشمههای رودخانههای متعددی است که حیات و زندگی روستائی و عشایری را تداوم بخشیده و اکنون تغییر اقلیم روی آن سایه انداخته است. روی هم رفته از کوهستان سهند ۱۹ رودخانه دائمی و چهار رودخانه فصلی سرچشمه میگیرد […]
نرم خبر – آذربایجان شرقی – ارتفاعات برفگیر سهند در قسمتی از مرکز فلات آذربایجان، یکی از بزرگترین سرچشمههای رودخانههای متعددی است که حیات و زندگی روستائی و عشایری را تداوم بخشیده و اکنون تغییر اقلیم روی آن سایه انداخته است.
روی هم رفته از کوهستان سهند ۱۹ رودخانه دائمی و چهار رودخانه فصلی سرچشمه میگیرد که قسمتی از آب این رودخانهها از طریق دره قرانقو و رود قزلاوزن به دریای خزر وارد شده و بخشی از آبهای این کوهستان به سوی دریاچه ارومیه جریان دارد.
۱۱ رودخانه سهند در حوضه آبریز دریاچه ارومیه قرار دارد
در حوضه آبگیر دریاچه ارومیه ۱۱ رودخانه از سهند سرچشمه می گیرد که از جمله آنها می توان به اوجان چای، سید آواچایی، لیوان چایی، زین جنابچایی و غیره اشاره کرد.
رودخانه اوجانچای
اوجانچای از شهرستان بستانآباد و از دامنههای شمالی سهند به سوی آجی چا (تلخه رود) جریان دارد و دارای حجم سالانه ۲۴ میلیون متر مکعب است.
سیدآواچای
سید آواچائی از دامنههای شمالی سهند سرچشمه گرفته و به آجیچائی میریزد و حجم سالانه این رودخانه ۶۷/۹ میلیون مترمکعب است.
لیوان چای
لیوان چائی (رودخانه لیقوان) از کوههای منطقه لیقوان و سهند شمالی سرچشمه گرفته و از شهرهای باسمنج و تبریز میگذرد و حجم سالانه اش ۸۴/۲۰ میلیون مترمکعب است.
زین جنابچای
زین جنابچائی (رودخانه زینجناب) از کوههای شمال غربی سرچشمه میگیرد و پس از سیراب کردن روستاهای چندی به دریاچه ارومیه میریزد؛ حجم سالانه آب رودخانه ۶۸۷/۱۰ میلیون مترمکعب است.
اسکوچای
اسکو چائی (رودخانه اسکو ) از جبهه شمالغرب و از دشت زیبای ارشد چمنی سرچشمه گرفته و پس از مشروب کردن اراضی و باغات منطقه دره اسکو به دریاچه ارومیه میریزد؛ میزان آبدهی سالانه آن ۵/۶ مبابون مترمکعب است.
توفارقان چای
توفارقان چائی (رودخانه دهخوارقان آذرشهر ) از قسمتهای غربی سهند سرچشمه گرفته و پس از سیراب کردن اراضی آذرشهر و گوگان به دریاچه ارومیه میریزد؛ حجم آب سالانهاش ۸۴۷/۳۱ میلیون مترمکعب است.
قالاچای
قالاچائی (قلعهرود عجبشیر) از ارتفاعات جنوبغربی سهند جریان یافته و اراضی و باغات عجبشیر و شیشوان را مشروب میسازد و به دریاچه ارومیه میریزد؛ حجم سالانهاش ۹۲۹/۶۲ میلیون مترمکعب است.
صوفی چای
صوفی چائی مراغه پر آبترین و مهمترین رودخانه سهند است که از دامنههای جنوبی سهند جریان یافته و شهرستانهای مراغه و بناب و روستاهای آن را مشروب میسازد؛ این رودخانه دارای ماهی قزلآلای فراوانی در سرچشمهای در دشت بایندر بوده و حجم سالانه آن ۱۱۶ میلیون مترمکعب است.
موردی چای
موردی چائی یا مردق چای یه طول ۱۰۰ کیلومتر از دامنههای جنوبی سهند و از دره بایندر سرچشمه گرفته و روستاهای متعددی را سیراب میسازد؛ این رودخانه سپس از جنوب مراغه و ملکان گذشته به دریاچه ارومیه میریزد.
حجم آب سالانهاش ۹۲ میلیون مترمکعب میباشد.
لیلان چای
لیلان چائی از دامنههای آق داغ سهند جریان یافته و در حوالی میاندوآب و پس از مشروب کردن آبادی های چندی به رودخانه زرینهرود میریزد؛ حجم سالانه آب آن ۷۴۶/۶۲ میلیون مترمکعب است.
قرانقو چای
قرانقوچای از دامنههای شرقی سهند سرچشمه گرفته و پس از عبور از شهرستان هشترود به رودخانه قزلاوزن در شهرستان میانه وارد میشود که جزو حوزه آبریز دریای خزر بوده و حجم آب سالانهاش ۹۵ میلیون مترمکعب است.
آب و هوای سهند
ناحیه کوهستانی سهند دارای آب و هوای سردسیری است و مقدار بارندگی در این منطقه بین ۳۰۰ تا ۶۰۰ میلیمتر در سال میباشد؛ از نظر تقسیمبندی آب و هوائی، منطقه سهند در ردیف مناطقی است که ارتفاع آنها بیش از ۲ هزار متر است.
وجود تابستانهای ملایم و زمستانهای سرد و طولانی از خصوصیات این مناطق میباشد.
با توجه به وجود کوهستان آتشفشانی سهند که نوع خاصی از اقلیم را در آذربایجان به وجود آورده است، دانشمندان علم هواشناسی در مورد اقلیم سهند و قلمرو آن نظراتی چند ابراز داشتهاند که «کوپن / koepen» دانشمند کلیما تولوژیست اتریشی از جمله آنهاست.
این دانشمند درون پهنه آذربایجان را در شعاع کوهستان سهند و سبلان کلیمای ( DF ) معین کرده یعنی آب و هوای بارانی و مرطوب و خیلی سرد که زمستانش طولانی و نیمه خشک است.
در این کوهستان جنگل وجو ندارد ولی سراسر آن پوشیده از مراتع عالی و غنی است.
به گزارش نرم خبر نه تنها میزان بارندگی و حجم سالانه این رودخانه ها رو به کاهش است، بلکه تغییر اقلیم و مداخله های انسانی نیز بر آب و هوای منطقه تاثیر گذاشته است و کارشناسان معتقدند که سهند طاقت این همه بهره برداری را ندارد.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید